घर खरेदी करताना किंवा कोणतीही मालमत्ता आपल्या नावावर करताना सर्वात महत्त्वाचा टप्पा म्हणजे मालमत्ता नोंदणी (Property Registration). नोंदणी प्रक्रिया कायदेशीरदृष्ट्या सुरक्षिततेसाठी अत्यंत आवश्यक असते. पण आता शासनाच्या नवीन नियमांनुसार, ही ५ कागदपत्रे नसतील तर मालमत्ता नोंद पूर्ण होणार नाही.चला तर मग जाणून घेऊया ती महत्त्वाची कागदपत्रे
Table of Contents
📄 मालमत्ता नोंदणीसाठी आवश्यक कागदपत्रे
विक्री करारनामा (Sale Deed)
1 मालमत्ता खरेदी-विक्री करताना सर्वात महत्त्वाचा दस्तऐवज म्हणजे विक्री करारनामा. हा कागद तुमच्याकडे नसेल तर मालमत्ता कायदेशीररित्या तुमच्या नावावर होऊ शकत नाही.
Ladki Bahin Yojana KYC Last Date 2025: महाराष्ट्रातील महिलांसाठी आवश्यक ई-केवायसी प्रक्रिया
मालमत्तेचा मालक कोण आहे याचा पुरावा म्हणून ७/१२ उतारा, मालकी हक्काचा दाखला किंवा मालमत्तेचा हक्कपत्र आवश्यक असतो.
3️⃣ नॉन-एन्कम्ब्रन्स सर्टिफिकेट (Non-Encumbrance Certificate – EC)
या प्रमाणपत्रातून कळते की मालमत्तेवर कोणतेही कर्ज, जप्ती किंवा कायदेशीर वाद नाही. EC नसल्यास मालमत्ता नोंद होऊ शकत नाही.
4️⃣ ओळखपत्र व पत्त्याचा पुरावा (Identity & Address Proof)
आधार कार्ड, पॅन कार्ड, पासपोर्ट, मतदार ओळखपत्र इत्यादी दस्तऐवज आवश्यक आहेत. विक्रेता व खरेदीदार दोघांचेही ओळखपत्र नोंदणीवेळी दाखवावे लागते.
5️⃣ स्टॅम्प ड्युटी व रजिस्ट्रेशन फी भरल्याचा दाखला (Payment Proof)
मालमत्ता नोंदणीसाठी शासनाने ठरवलेले स्टॅम्प ड्युटी व रजिस्ट्रेशन शुल्क भरल्याचा दाखला आवश्यक आहे.
निष्कर्ष (Conclusion)
मालमत्ता खरेदी-विक्री करताना ही पाचही कागदपत्रे नसतील तर नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण होणार नाही. त्यामुळे मालमत्ता खरेदीपूर्वी सर्व कागदपत्रे नीट तपासूनच व्यवहार करावा.
Q1: मालमत्ता नोंदणीसाठी सर्वात महत्त्वाचे कागदपत्र कोणते?
➡ विक्री करारनामा (Sale Deed).
Q2 पत्ता व ओळखपत्र दाखवणे बंधनकारक आहे का?
➡ होय, खरेदीदार व विक्रेता दोघांचेही ओळखपत्र आवश्यक आहे.
Q3: स्टॅम्प ड्युटी न भरल्यास काय होईल?
➡ स्टॅम्प ड्युटी न भरल्यास नोंदणी मान्य होणार नाही.
Q5: मालमत्ता नोंदणी कुठे करावी लागते?
➡ जवळच्या उपनिबंधक कार्यालयात (Sub-Registrar Office) मालमत्ता नोंदणी केली जाते.